Universiteit Gent beschermt Siberische graven

De Universiteit Gent zet zich in opdracht van UNESCO in voor de bescherming van de bevroren graven van het Altajgebergte. Archeologen en geografen van de Universiteit Gent reisden het voorbije jaar naar het Altajgebergte in Zuid-Siberië om na te gaan hoe de waardevolle bevroren grafmonumenten van de Scythen beschermd kunnen worden tegen de opwarming van de aarde. Begin december worden hun bevindingen bediscussieerd op een wetenschappelijke conferentie in Gent. Voor het publiek wordt een tentoonstelling georganiseerd.

Het Altajgebergte is gelegen in het zuiden van Siberië, waar China, Kazakstan, Mongolië en Rusland elkaar raken. Het herbergt een zeer grote rijkdom aan archeologische monumenten, waarvan de bekendste ongetwijfeld de Scythische grafheuvels zijn. De nomadische Scythen begroeven hun doden met de nodige pracht en praal, en door de permafrost zijn sommige van deze graven bevroren. Daardoor werden lichamen met tatoeages en geofferde paarden in volledig ornaat intact bewaard gebleven. De bevroren graven en hun prachtige, intact bewaarde vondsten verbaasden de wetenschappelijke wereld. Samen met de Egyptische koningsgraven en de vondst van Ötzi, de ijsman, behoren zij tot een reeks spectaculaire archeologische ontdekkingen. Ook deze zomer werd er een prinselijk graf opgegraven. In het ijs ontdekte men een mummie, compleet met bontmantel en prachtige gebruiksvoorwerpen.

Door de opwarming van de aarde worden deze uitzonderlijke vondsten echter bedreigd. De permafrost in het Altajgebergte is aan het verdwijnen en de overgebleven bevroren graven dreigen te ontdooien, waardoor alle informatie verloren zal gaan. In januari 2005 startte het UNESCO Werelderfgoedcentrum daarom, in samenwerking met de vakgroep Archeologie en de vakgroep Geografie van de Universiteit Gent, een ambitieus internationaal project op om de overgebleven bevroren graven te beschermen. De Universiteit Gent kreeg de opdracht om de overgebleven bevroren graven in enkele onderzoeksgebieden in het Russische en Kazakse Altajgebergte in kaart te brengen en op zoek te gaan naar oplossingen om de graven te beschermen. Het project werd gefinancierd door het Algemeen Vlaams UNESCO Trustfonds.

Van 4 tot 6 december vindt in Gent een internationale conferentie plaats, waar specialisten uit Rusland, Kazakstan, Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten hun bevindingen en ontdekkingen met betrekking tot deze bevroren graven zullen voorstellen. Elke namiddag is er een workshop voorzien waar gediscussieerd zal worden over de praktische stappen die verder ondernomen kunnen worden om de bevroren graven te inventariseren en te beschermen. Ter gelegenheid van deze conferentie en als afsluiter van de huidige fase van het project werd in Gent een tentoonstelling georganiseerd over de bevroren Scythische graven en het Altajgebergte. Zowel natuur als cultuur van het Altajgebergte komen er aan bod, alsook de recente archeologische opgravingen en onderzoeksprojecten, en natuurlijk het probleem van de verdwijnende permafrost.

De officiële opening van deze tentoonstelling vindt plaats op dinsdag 5 december in het Hof van Ryhove, Onderstraat 20-22, te Gent. De tentoonstelling is daarna gratis te bezichtigen tot 28 december.
Archief van 30 november 2006.

Guido Van Peeterssen.