Gentse wetenschapster bewijst aanwezigheid van water op Mars.

Vloeibaar water op Mars is een hot topic in het internationaal onderzoek. Op onze planeet is water de basis van alle levende organismen. Onderzoekers van de groep Nucleaire Materiaalfysica van de Universiteit Gent hebben met de vondst van het mineraal goethiet een onweerlegbaar bewijs geleverd dat er ooit water op Mars moet gevloeid hebben. Opmerkelijk is dat het definitieve bewijs niet geleverd werd door NASA of een of andere internationale organisatie, maar van de Gentse studente Caroline Van Cromphaut.

Sinds januari 2004 rijden in het kader van de Mars Exploration Rover missie van de NASA twee robotjes, Spirit en Opportunity, rond op het marsoppervlak. Beide Rovers dragen een mössbauerspectrometer met zich mee. Met dit toestel worden gammastralen afkomstig van een radioactieve bron, op het marsoppervlak gestraald. Door een grondige studie van de teruggekaatste gammastralen, kan men de eigenschappen van het ijzer onderzoeken. Door de ontwikkeling van speciale analyseprogramma’s gecombineerd met een grondige kennis van mössbauerspectroscopie en de eigenschappen van ijzerverbindingen, zijn wetenschappers van de Universiteit Gent erin geslaagd om een betrouwbare analyse te maken van de metingen die uitgevoerd werden met deze techniek.

Als meest in het oog springend resultaat is de aanwezigheid van het mineraal goethiet, een verbinding van ijzer, zuurstof en waterstof, dat enkel gevormd worden in aanwezigheid van vloeibaar water. Het goethiet werd op 8 verschillende plaatsen gevonden in de Columbia Hills aan de rand van een oude vulkaankrater, waar de rover Spirit geland is. In Meridiani Planum, de landingsplaats van Rover Opportunity, werden met deze techniek al indicaties gevonden voor water. Absolute zekerheid hieromtrent was er echter niet.

Verder is er een sterke indicatie dat het gevonden goethiet bestaat uit twee groepen van kristallen die een beduidend verschillend voorkomen hebben. Aangezien de eigenschappen van goethiet, zoals bvb. de deeltjesgrootte, sterk afhankelijk zijn van omgevingsfactoren tijdens de vorming, doet dit vermoeden dat er twee klimatologisch verschillende perioden in het verleden van Mars moeten geweest zijn waarin vloeibaar water aanwezig was. Op dit moment worden nog bijna dagelijks metingen geanalyseerd van de bodem van Mars die veel gelijkenissen vertoont met de bodem van onze planeet. De 13 tot 18% aan ijzerverbindingen in de bodem van Mars geven de planeet haar typische rode kleur.

Caroline Van Cromphaut is haar promotor, professor Eddy De Grave, dan ook bijzonder dankbaar voor de kans die ze kreeg nadat een delegatie van de NASA een bezoek had gebracht aan de Gentse universiteit. Op de Universiteit Gent werken mensen met wereldfaam op het gebied van bodemanalyses met mössbauerspectrometers ' en op Mars rijden nu twee robots rond, de Spirit en de Opportunity, die met zo een toestel uitgerust zijn. Van Cromphaut werkt nu als onderzoeker de bodemanalyses verder af. Daarna begin ze aan haar doctoraat.

Guido Van Peeterssen.